Septembar 2025. donosi bogat kalendar događaja koji spajaju umetnost, muziku, film u dinamičnu kulturnu mapu meseca. Od velikih retrospektiva i prestižnih umetničkih sajmova, preko novih albuma koji pomeraju granice pop i alternativnog zvuka, pa sve do filmskih priča koje preispituju savremene odnose – ovaj mesec nudi sadržaje koji inspirišu, pokreću i ostavljaju utisak. Bez obzira da li vas privlače galerijske postavke, muzičke premijere ili glamur bioskopskih ekrana, septembar postaje idealno vreme da uronite u svet kreativnosti i stila. Ovo su naš vodič kroz mesec.
ART SAJAM
USTUPILA FOTOGRAFIJU EASTON FONDACIJA I GALERIJA LELONG
„Frieze Seoul 2025” okuplja vodeće galerije i umetnike iz celog sveta i na taj način otvara nova poglavlja u savremenoj umetnosti i jača poziciju Seula kao ključnog globalnog umetničkog centra.
FRIEZE SEOUL se vraća u COEX centar u Gangnamu od 3. do 6. septembra, sa impresivnim programom koji okuplja sto dvadeset vodećih galerija iz više od trideset zemalja, sa snažnim prisustvom galerija iz Azije. Ovaj događaj potvrđuje Seul kao ključni azijski centar na globalnoj umetničkoj mapi, u partnerstvu sa Kiaf SEOUL, donoseći jedinstvenu priliku za umrežavanje, razmenu ideja i predstavljanje savremenih umetničkih praksi.
Direktor Frieze Seoul, Pat Lee, ističe da je ova manifestacija postala nezaobilazno mesto susreta za korejsku i međunarodnu publiku, a ovogodišnji program dodatno produbljuje te veze ne samo u COEX-u, već širom grada, kroz raznovrsne izložbe i događaje.
Centralni deo sajma čini sekcija Galleries sa više od osamdeset značajnih galerija. Među vodećim međunarodnim galerijama nalaze se David Zwirner, Gagosian, Hauser & Wirth, Pace Gallery, Perrotin i White Cube.
Ove godine, sajam pozdravlja i brojne učesnike koji prvi put učestvuju, uključujući galerije iz Njujorka, Beograda, Istanbula, Madrida, Pekinga, Los Anđelesa i Seula. Neke galerije koje su ranije bile deo platforme Focus Asia sada su deo glavnog programa, što pokazuje rast i podršku mladim talentima.
Focus Asia je posebno izdanje sajma posvećeno mladim galerijama, osnovanim nakon 2012. godine, sa deset solo prezentacija umetnika iz Džakarte, Tokija, Seula, Šangaja… Frieze Masters donosi pregled umetnosti kroz vekove, sa naglaskom na azijske galerije kao što su Gana Art i Hakgojae Gallery iz Seula.
Tokom Frieze nedelje, umetnost se slavi širom Seula kroz različite umetničke događaje. Posebno su zanimljive noćne šetnje po ključnim umetničkim četvrtima grada. Frieze Seoul 2025 obećava bogat, dinamičan i internacionalni umetnički događaj, koji osvetljava značaj Seula kao globalnog umetničkog centra i podstiče razmenu ideja i kreativne inicijative.
MUZIKA
Allbarone
Baxter Dury najavio je svoj osmi album Allbarone, koji izlazi 12. septembra za izdavačku kuću Heavenly. Album je producirao Paul Epworth, poznat po saradnji s Adele, Florence Welch i FKA twigs.
Prvi singl, naslovna numera sa JGrrey, najavljuje zaokret ka direktnijem, elektronski naglašenom zvuku. Snimljen na kanalima Venecije, spot prati narativnu liniju albuma, koji, prema Duryjevim rečima, osvetljava dve ličnosti i kritički posmatra savremene britanske arhetipove.
Allbarone je, kako kaže, nešto sasvim novo, oštro, ironično i uzbudljivo.
Perimenopop
Novi album pop i disco ikone Sophie Ellis-Bextor, Perimenopop, izlazi 12. septembra u izdanju kuće Decca. Nastavak prošlogodišnjeg albuma HANA donosi afirmativan pogled na srednje godine, kroz pesme koje slave energiju, iskustvo i pop senzibilitet koji Sophie dosledno neguje.
Novi singl Taste, nastao u saradnji s MNEK-om i producentom Jonom Shaveom, već je najavio ton albuma – razigran, sa primesama nostalgije, ali usmeren na savremeni trenutak i izraz.
Objavljene numere Freedom Of The Night, Relentless Love, Vertigo i Dolce Vita dodatno upotpunjuju sliku izdanja, koje donosi jasnu poruku − pop ne poznaje rok trajanja.
IZLOŽBA
Pesma za dubokoumne
Izložba Rashida Johnsona otvara prostor za promišljanje rase, maskuliniteta, misticizma i samih uslova stvaranja umetnosti kroz njegovu prepoznatljivo višeslojnu umetničku praksu.
Retrospektivna izložba A Poem for Deep Thinkers obuhvata tri decenije rada američkog umetnika Rashida Johnsona i predstavlja njegovu dosad najveću muzejsku postavku, ujedno i prvu obimniju izložbu u poslednjih deset godina. Izložba, koja se otvara u njujorškom muzeju Guggenheim i zauzima čitavu spiralnu rotundu zdanja, naslovljena je prema pesmi američkog pesnika i kritičara Amiri Barake, čiji intelektualni i politički angažman prožima mnoge od umetničkih referenci u Johnsonovom opusu.
U pitanju je sveobuhvatno sagledavanje umetničke prakse koja je podjednako ukorenjena u konceptualnoj umetnosti i svakodnevnom iskustvu afroameričke kulture, s temama koje uključuju rasu, identitet, anksioznost, duhovnost i stvaralački čin. Kroz gotovo 90 radova – od video-radova i instalacija do prepoznatljivih crnih sapun slika, mozaika i tekstualnih intervencija – A Poem for Deep Thinkers rekonstruiše Johnsonovu autorsku putanju kao proces neprekidnog preispitivanja pozicije umetnika i pojedinca u društvu.
Poseban segment izložbe čini monumentalna site-specific instalacija Sanguine (2025), postavljena na najvišem nivou muzeja. U njenom središtu je klavir koji će biti korišćen za performanse i događaje u saradnji sa lokalnom zajednicom, čime Johnson nastavlja da briše granice između umetnosti i svakodnevice. Njegove radove karakteriše specifična materijalnost – shea butter, pločice, biljke, knjige i kućni predmeti čine temelje vizuelnog jezika u kojem su lično i političko neraskidivo povezani.
Johnsonovo istraživanje uloge intelektualca, umetnika i pripadnika afroameričke zajednice ogleda se i kroz referencijalne naslove knjiga i kulturološke artefakte koji se javljaju u njegovim instalacijama. U postavci se nalaze i ključne serije poput Anxious Men, Broken Men i The New Negro Escapist Social and Athletic Club, koje vizuelizuju stanja unutrašnje napetosti, istovremeno evocirajući kolektivno pamćenje i ličnu introspekciju.
Kustosirana od strane Naomi Beckwith i Andree Karnes, uz podršku Faith Hunter, izložba A Poem for Deep Thinkers ne nudi odgovore, već mapira proces misaonog, kulturnog i emocionalnog sazrevanja jednog od najznačajnijih američkih umetnika svoje generacije.
FILM
The Materialists
Nakon uspeha filma Past Lives, Celine Song se vraća sa još jednom dirljivom pričom o savremenim vezama i ličnom identitetu. The Materialists prati neobičan ljubavni trougao usred glamuroznog, luksuznog sveta njujorške dejting scene.
U središtu priče je spretna provodadžika (Dakota Johnson), njen bivši dečko, glumac u usponu (Chris Evans), i šarmantni milioner (Pedro Pascal), koji sve menja.
Kroz prepoznatljiv stil – iskren, promišljen i emotivan – rediteljka istražuje šta zaista tražimo u ljubavi, a šta nam društvo nameće da želimo, pre svega u dobu kada kapital ima primat u odabiru partnerskih odnosa. Ovaj film donosi britku analizu intime u vremenu površnosti i očekivanja, bez gubitka šarma i topline.
