David Hockney u Normandiji, 1. April 2021 © David Hockney Fotografija: Jean-Pierre Gonçalves de Lima
Muzej Savremene umetnosti u Tokiju domaćin je velike retrospektivne izložbe Davida Hockneya koja će publici biti predstavljena od 15. jula do 5. novembra 2023 godine. Ovo je prva velika samostalna ižložba u Japanu, u proteklih dvadeset i sedam godina, posvećena britanskom umetniku koji se smatra jednim od najinovativnijih stvaralaca posleratne ere. Hockney je autor koji tokom svog plodonosnog stvaranja, koje draje duže od šezdeset godina, koristi različite medije koji uključuju slikarstvo, crtež, štampu, fotogrfiju i scenski dizajn. Na izložbi će biti predstavljen izbor od sto dvadeset radova slavnog umetnika, uključujući i njegova najpoznatija dela koja su nastala u Velikoj Britaniji i Los Anđelesu, zatim seriju nedavno nastalih velikih formata koji nose naziv Dolazak proleća (The Arrival of Spring 2020), kao i devedeset metara dug rad koji je nacrtan pomoću iPada, a koji je nastao u periodu izolacije tokom pandemije izazvane korona virusom.
Mr and Mrs Clark and Percy, 1970-71, akril na platnu, 213.4 x 304.8 cm, Tate: Presented by the Friends of the Tate Gallery 1971
© David Hockney
Muzej savremene umetnosti u Tokiju u svojoj kolekciji već poseduje preko sto pedeset slika proslavljenog autora, dok je poslednja izložba u njegovu čast, u ovoj instituciji, bila održana 1966. godine i nosila je naziv David Hockney: Grafike 1954 – 1995. Ova dugoočekivana postavka zamišljena je kao rezultat stalne veze između umetnika i muzeja, a realizuje se u punoj saradnji sa umetnikom. Hockney je u međuvremenu predstavio brojne izložbe u Evropi i Sjedinjenim Američkim Državama, zatim dve samostalne izložbe u Kraljevskoj Akademiji u Londonu, dve izložbe u Centru Pompidu u Parizu (2012. i 2017. godine) – prostor koji privlači više od šest stotina hiljada posetioca svakodnevno, te se Hockney zaista može smatrati jednim od najpoznatijih umetnika današnjice. Ova izložba, koja prati preko šezdeset godina dugu Hockneyevu karijeru, kroz raznovrstan izbor reprezentativnih radova predstavlja najsveobuhvatniju izložbu ikada posvećenu velikom umetniku održanu u Japanu.
Dolazak proleća, The Arrival of Spring in Woldgate, East Yorkshire in 2011, ulje na 32 platna (91.5 x 122 cm svako platno), 365.6 x 975.2 cm, Centre Pompidou, Paris. Musée national d’art moderne-Centre de création industrielle © David Hockney; Fotografija: Richard Schmidt
Deset metara širine i tri ipo metara visine ogromno ulje na platnu Dolazak proleća (The Arrival of Spring, 2020), Woldgate, Istočni Jokšir 2011 (East Yorkshire in 2011) – rad koji je nastao u Hockneyevom rodnom gradu, Istočnom Jorkširu u Engleskoj, zatim dvanaest velikih iPad crteža štampanih na papiru samo su neka od dela koje će azijska publika po prvi put imati priliku da vidi.
Hockney koji 2023. godine puni čak osamdeset i šest godina, nastavlja da se posvećuje stvaranju i inovacijama u umetnosti. Izložba predstavlja njegov život i praksu, kao umetnika koji je konstantno na čelu savremene umetničke scene i koji više od šezdeset godina u kiontinuitetu stvara nova dela. Radovi koji su nastali tokom pandemije korona virusa govore nam o načinu na koji umetnik prevazilazi razlike u zemljama, kulturama i generacijama. Oni sadrže poruke koji svaki posmatrač može osetiti, jer mi zaista živimo u istom vremenu.
AUTOBIOFGRASKE BELEŠKE IZ ŽIVOTA
Godina u Normandiji, A Year in Normandie 2020-2021 (detalj), kompozicija slikana iPadom, 100 x 9000 cm,
Kolekcija umetnika © David Hockney
Godina kada se Hockney upisao na Kraljevski koledž u Londonu (1959) predstavljala je eru kada su apstraktni ekspresionizam i pop art zauzeli zapadnu umetničku scenu, u tom tenutku mladi umetnik težio je da razvije sopstvena izražajna sredstva bez pristajanja na određeni trend te se vrlo brzo izdvojio kao vizionar svog vremena. Površine bazena koje reflektuju sunčevu svetlost i prskanje vode iz prskalica za travnjake inspirisanje opuštenom ležernom atmosferom nastaju nakon što se preselio u Los Anđeles 1964. godine. Njegovi umetnički pokušaji da uhvati stalno promenljive refleksije svetlosti i kretanja vode izazvali su polje interesovanja koje će biti prisutno duži niz godina.
Umetnik je takođe autor velikog broja portreta. Njegovi dvostruki portreti sa dve figure postali su prepoznatljiv deo umetnikovog opusa fokusirajući se na osobe sa kojima ima bliske odnose poput porodice, prijatelja i ljubavnika. Sa druge strane, noviji radovi poput onih koji su nastali na iPadu (koji je Hokney nabavio čim se pojavio 2010. godine) otvorio je nove granice za njegovu umetničku praksu pokazujući izuzetnu sposobnost da se angažuje sa svetom koji se dramatično menja iz dana u dan prikazujući njegove prelaze i transformacije do najsitnijih detalja. Izložba služi da prati umetnika u pokušajima da prenese svakodnevicu koja se odvija pred njegovim očima i otvoreno podeli zapažanja sa svetom oko sebe. Jedno je sigurno, svedočimo delima koja su definitivno masterpieces svetske umetniče baštine, ispisuju istoriju a nastala su u vremenu u kome mi živimo.
PROFIL UMETNIKA
Prskalica za travnjak, A Lawn Sprinkler, 1967, akril na platnu, 125.8 x 123.8 cm, Muzej savremene umetnosti Tokio © David Hockney
David Hokney, jedan od najuticajnijih britanskih umetnika 20. i 21. veka čija su dela na aukcijama prodata za rekordno visoke iznose, više od šezdeset godina istražuje i ekperimentiše na polju vizelne umetnosti. Rođen je u Bradfordu u Engleskoj 1973. godine, studirao na Bradford College of Art kao i na Kraljevskom koledžu umetnosti u Londonu, a tek kada se preselio u Los Anđeles 1964. godine dolazi u žižu međunarodne javnosti svojim radovima koji prikazuju život u sunčanoj Kaliforniji. Hockney je slikar hedonista, njegove slike govore o uživanju. Potraga za slobodom, životom i srećom pronašla je svoje mesto na njegovim platnima, dok njegove slike bazena, plivača i ljudi pod tušem nisu samo autobiografske beleške iz života, već rapsodija svetla i boja. Ležerna elegancija, spokoj i blistavost dominiraju njegovim mrtvim prirodama te umetnost koju stvara predstavlja lepšu stranu svakodnevnog realizma.
Njegov život može se smatrati dugom potragom za svetlim suncem, vibrantnim bojama, blještavilom svetlosti, težnjom da prenese sunce na platno. Putujuća retrospektiva koja je bila prikazana 2017 godine u Tate muzeju u Londonu potvrdila je Hockneyjevu trajnu popularnost postavši najposećenija izložba u toj instituciji svih vremena. Sledeće godine Portret umetnika (Portrait of an Artist) jedna od njegovih najpoznatijih slika, prodata je na aukciji za devedeset miliona dolara, oborivši rekord cene radova živih umetnika, te učvrstivši njegovo mesto u kanonu istorije umetnosti. Upokojena Kraljica Elizabetha II odlikovala je Hockneya Ordenom za zasluge 2012. godine uz grupu od dvadeset i četiri osobe koje su se u isto vreme istakle na polju nauke, umetnosti, književnosti ili u javnoj službi. Trenutno živi i radi u Normandiji.
Tekst: Milena Kitić
Fotografije: Ljubaznošću Muzeja savremene umetnosti u Tokiju
